در زمانهای نه چندان قدیم آفتابه و لگن جزو جدایی ناپذیری از جهیزیه نوعروسها بود. معمولن از این آفتابه و لگنها برای شست و شوی دستها قبل از غذا خوردن استفاده میشد. در آن زمان هر چه عروس آفتابه و لگن بیشتر و با کیفیتتری در جهاز خود داشت، عنوان میشد که جهاز بهتری دارد. در اوایل عروسی که به خانه زوج جوان مهمانی وارد میشد، اگر نوعروس آشپزی خوبی نداشت، مهمانها (به خصوص مهمانهای خانواده شوهر) به شوخی میگفتند که “آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی”.… ادامه مطلب “آفتابه و لگن در پروژه هفت دست، شام و ناهار هیچی!”
در مورد نظریه قوی سیاه شنیدهاید؟ به صورت خلاصه و ساده جریان از این قرار است که تا قبل از کشف قاره استرالیا مردم فکر میکردند که تمام قوهای دنیا سفید هستند. اما پس از کشف استرالیا در آنجا با شگفتی دیدند که قوهایی به رنگ سیاه نیز موجود است. بر اساس همین ماجرا و در سال ۲۰۰۷ نسیم طالب در کتابی تحت عنوان “قوی سیاه” نظریهای با همین نام مطرح کرد.… ادامه مطلب “کاربرد نظریه قوی سیاه در مدیریت پروژه و مدیریت ریسک”
طی یکسال اخیر در سفرهایم به شهر زنجان یک پروژه عمرانی ساخت پل و تقاطع غیر همسطح توجهام را جلب کرد. نام این پروژه اگر اشتباه نکنم “پروژه پل غیرهمسطح امام حسن مجتبی” است. از این نظر این پروژه برایم جالب بود که در سرتاسر خیابانهای شهر، بنرها و بیلبوردهایی از طرف شهرداری زنجان که مجری این پروژه است دیدم که به صورت مرتب از پیشرفت پروژه مطابق برنامه زمانبندی یکساله آن گزارش میداد و حتی در مقطعی اشاره شده بود که این پروژه جلوتر از برنامه زمانبندی یکساله خود در حال اجراست.… ادامه مطلب “اتمام به موقع پروژه، انجام وظیفه است، نه هدیه به مردم”
اخیراً شبکه HBO سریالی به نام چرنوبیل منتشر کرده که در دنیا بازخورد بسیار خوبی پیدا کرده است. این مینی سریال به فاجعه اتمی انفجار نیروگاه هستهای چرنوبیل در شوروی سابق میپردازد. من نکاتی مرتبط با مدیریت پروژه از این سریال یادداشت کردهام که در ادامه میتوانید مطالعه نمایید:
نادیده گرفتن مشکلات و ریسکهای پروژه، باعث حل آنها نمیشود
در قسمت آخر این سریال و در سکانس دادگاهی که به منظور محاکمه مقصران فاجعه برگزار شده، “لگاسف” دانشمندی که نقش پر رنگی در مدیریت اثرات پس از فاجعه داشته، جملهای بسیار کلیدی بیان میکند.… ادامه مطلب “درسهای سریال چرنوبیل برای مدیریت پروژه”
به نظر من یکی از بهترین روشها برای توضیح دادن یا یادگیری یک موضوع، راهنما یا استاندارد سخت و پیچیده (مثل راهنمای PMBOK) پوسترهای اینفوگرافی است. با نگاه کردن به یک اینفوگرافی همه میتوانند در یک نگاه تا حد زیادی کلیات قضیه را درک کنند. زیرا اطلاعات موجود در اینفوگرافی توسط چشم انسان بسیار سریعتر از اطلاعات صرفاً متنی پردازش میشود.… ادامه مطلب “دانلود اینفوگرافی فرایندهای راهنمای PMBOK نسخه ششم و متدولوژی PRINCE2”
بدون شک بهترین، حرفهایترین و البته در عین حال سادهترین و سریعترین ابزار جهت ساخت گزارشات گوناگون، نرمافزار مایکروسافت پاورپوینت است. به خصوص در زمینه برنامهریزی و کنترل پروژه و مدیریت پروژه یکی از کاربردیترین ابزارها جهت ساخت گزارشات پیشرفت پروژه و ارائه اطلاعات و تحلیلهای مربوط به پروژه به مدیران ارشد، پاروپوینتها و پرزنتیشنهای حرفهای پاورپوینت است.… ادامه مطلب “دانلود چند نمونه فرمت پاورپوینت جهت ساخت گزارش، ارائه و پرزنتیشن”
آشنایی با فاز مهندسی پروژههای صنعتی – مراحل فاز مهندسی و مدارک مهندسی پروژهها
قبلاً در مطلبی به صورت اجمالی و خلاصه در خصوص آشنایی با پروژههای نفت و گاز، مراحل، انواع و اصطلاحات آن نوشته بودم. (در این لینک:آشنایی با مفاهیم کلی و ابتدایی پروژههای صنعت نفت و گاز ) در این مطلب قصد دارم مقداری در خصوص مراحل و انواع مدارک مهندسی فاز مهندسی پروژههای EPC بنویسم.… ادامه مطلب “آشنایی با فاز مهندسی پروژههای صنعتی – مراحل فاز مهندسی و مدارک مهندسی پروژهها”
دانلود چند نمونه برنامه زمانبندی در نرمافزار مایکروسافت پراجکت- MSP
شرکت مایکروسافت برای نرمافزار مایکروسافت پراجکت (MS Project) یک سری نمونه و template به صورت رایگان منتشر کرده است که بعضی از آنها انصافاً مفید و جالب هستند، به خصوص برای برخی از پروژههای خاص که شاید تا قبل از آن نمونه مشابه برنامه زمانبندی آنها را ندیدهایم. چند نمونه از این برنامههای زمانبندی را میتوانید در این پست دانلود نمایید.… ادامه مطلب “دانلود چند نمونه برنامه زمانبندی در نرمافزار مایکروسافت پراجکت- MSP”
دانلود چند نمونه فایل اکسل مربوط به برنامهریزی و کنترل پروژه و مدیریت پروژه
شرکت مایکروسافت چندین فایل نمونه و Template از کارهای انجام شده مربوط به برنامهریزی و کنترل پروژه و مدیریت پروژه در قالب نرمافزار مایکروسافت اکسل-Excel را منتشر کرده است که مشاهده آنها میتواند به شما ایدههای خوبی جهت تهیه فایلهای مربوط به پروژهها در اکسل ارائه کند. شما میتوانید ۲۴ نمونه از این فایلهای اکسل را در این پست دانلود نمایید.… ادامه مطلب “دانلود چند نمونه فایل اکسل مربوط به برنامهریزی و کنترل پروژه و مدیریت پروژه”
یک دستهبندی بسیار جالب در مورد انواع ریسک پروژه وجود دارد که در این پست قصد دارم مرورش کنیم. فرض کنید شما میخواهید برای گردش به یک جنگل بروید. در جنگل چه ریسکهایی شما را تهدید میکند؟ آیا احتمال و اثر این ریسکها با هم برابر است؟ اگر فرض کنیم تنها ریسک گاز گرفتن توسط حیوانات شما را تهدید میکند، آیا احتمال و اثر گاز گرفتن حیوانات مختلف با هم برابر است؟ میگویند که در جنگل چهار مدل ریسک گاز گرفتن حیوانات شما را تهدید میکند:
۱- ریسک گاز گرفتن توسط بچه گربه، Kitty Risk: احتمال ریسک پایین، اثر ریسک پایین
۲- ریسک گاز گرفتن توسط توله سگ، Puppy Risk: احتمال ریسک بالا، اثر ریسک پایین
۳- ریسک گاز گرفتن توسط تمساح، Alligator Risk : احتمال ریسک پایین، اثر ریسک بالا
۴- ریسک گاز گرفتن توسط ببر، Risk Tiger: احتمال ریسک بالا، اثر ریسک بالا
در ماتریس زیر میتوانید این چهار حالت ریسکهای گاز گرفته شدن در جنگل را مشاهده کنید:

همان طور که در شکل مشخص است، احتمال کمی وجود دارد که شما توسط یک بچه گربه گاز گرفته شوید.… ادامه مطلب “ریسکهای گاز گرفتن بچه گربه، توله سگ، تمساح و ببر در پروژه”
انتشار نسخه اول استاندارد مدیریت ریسک و نسخه سوم استاندارد کاربردی زمانبندی توسط PMI
نسخه اول استاندارد مدیریت ریسک در پورتفولیو، طرح و پروژه توسط موسسه PMI منتشر شد. با وجود اینکه این اولین نسخه این استاندارد است منتها به این معنی نیست که PMI تا قبل از این استانداردی در خصوص مدیریت ریسک منشتر نکرده است. این استاندارد در واقع یک بهروز رسانی از استاندارد مدیریت ریسک پروژه PMI است.… ادامه مطلب “انتشار نسخه اول استاندارد مدیریت ریسک و نسخه سوم استاندارد کاربردی زمانبندی توسط PMI”
پیشتر بارها نوشتهام که مدیریت بحران با مدیریت ریسک تفاوتهای زیادی دارد و مشکل اصلی کشور ما در مقابل بلایی طبیعی مانند سیل یا زلزله مدیریت بحران نیست، بلکه نداشتن درک درستی از مدیریت ریسک است و مدیریت بحران یک نوع برخورد منفعالانه (Re Active) با بلایای طبیعی است و برای برخورد پیشگیرانه (Pro Active) با چنین مصیبتهایی، راهی به جز مدیریت ریسک نداریم.… ادامه مطلب “استراتژیهای پاسخ به ریسک سیل”
تأکید بر شوآف رکوردها و دستآوردهای بیارزش
آیا از پروژهتان چنین اخباری منتشر میشود؟ “شکستن رکورد بتنریزی در هفته گذشته”، “ثبت رکورد نصب درام در سه روز”، “موفقیت عظیم تیم پروژه در نصب کمپرسور برای اولین بار در خاورمیانه”، “انجام پر افتخار تستهای پیش راهاندازی سیستم HVAC”، “حفر عمیقترین چاه جهان” و از این دست خبرهای مشابه.… ادامه مطلب “نشانههای یک پروژه بیمار و مریض”
آیا به نظر شما کسی که تا به حال رانندگی نکرده است، میتواند یک مدرس خوب برای رانندگی باشد؟ آیا فردی که تا به حال حتی یک عمل جراحی انجام نداده، میتواند نحوه عمل جراحی را تدریس کند؟
پاسخ سوالات بالا قطعاً خیر است. یک “نه” بسیار بدیهی. اما چرا این امر در صنف مدیریت پروژه و برنامهریزی و کنترل پروژه رعایت نمیشود؟ چرا افرادی که سابقه کار قابل توجهی در پروژهها ندارند، مدعی مشاور و مدرس بودن در این حوزه هستند؟ چگونه کسی که تا به حال یک ساختار شکست کار تهیه نکرده و تأیید آن را از یک کارفرمای لجباز اخذ نکرده میتواند مدعی آموزش برنامهریزی و کنترل پروژه باشد؟ چگونه فردی که تا به حال درگیر تهیه یک برنامه زمانبندی سنگین چند هزارخطی و درگیر اخذ تأیید آن از یک مشاور بیمنطق نبوده، نرمافزارهای زمانبندی پروژه را تدریس میکند؟ چگونه کسی که تا به حال نتوانسته تأخیرات زمانی یک پروژه سنگین و پیچیده را مجاز کند، دوره تأخیرات و کلیم برگزار میکند؟
چرا افراد سر کلاس آموزش مدیریت ریسک پروژه استادی میروند که حتی یک بار هم در پیادهسازی واقعی مدیریت ریسک در پروژهای مشارکت نداشته؟ چرا متخصصین صنعت نفت و گاز باید زیر منبر حرفهای استاد مدیریت پروژهای بنشینند که یک روز هم در یک پروژه نفت و گاز کار نکرده است؟ چگونه کسی که تا به حال در جایگاه مدیر یک پروژه پیچیده سنگین EPC با انبوهی از مدارک مهندسی و فرایندهای تدارکات و ساخت و مشکلات مخصوص هر کدام نبوده، میتواند برای گروهی از مدیران چنین پروژههایی سخنرانی کند؟
نتیجه بیپاسخ ماندن سوالهای بالا را به وضوح میتوانید در وضعیت بخش قابل توجهی از پروژههای کشور ببینید، افراد شاغل در پروژهها در انبوهی از این دورههای آموزشی و به اصطلاح کارگاههای عملی و کنفرانسها و همایشها و سخنرانیهای مدیریت پروژه حضور داشتهاند، شرکتها مبالغ هنگفتی صرف این دورهها و آموزشها کردهاند، اما همچنان پروژهها با تأخیر انجام میشوند، هزینههای واقعی چند برابر برآوردهای اولیه است و بهرهوری و کارایی پروژهها در پایینترین حد خود قرار دارند.… ادامه مطلب “دو صد گفته چون نیم کردار نیست!”
دیدگاهها در زمینه سوال مطرح شده در تیتر این مطلب متفاوت است. گروهی معتقدند اینکه در رزومه فردی سابقه کار کردن در شرکتهای متخلف و گوناگونی باشد و فرد مدام محل کار خود را عوض کند، یک نکته منفی و ایراد بزرگ است و عدهای دیگر نیز این مسأله را نوعی مزیت و نکته مثبت میدانند.… ادامه مطلب “آیا کار کردن در شرکتهای مختلف یک ایراد و عیب است یا یک مزیت؟”
قصد دارم در سلسله مطالبی، یک سری توضیحات کلی در مورد پروژههای صنایع مختلف جهت آشنایی با برخی از اصطلاحات کلی و متداول این صنایع بنویسم. هم از جهت اینکه برای خودم یک مرور کلی باشد و هم جهت استفاده مخاطبین محترم سایت.
پروژههای صنعتهای گوناگون که در ادامه راجع به آنها خواهم نوشت به شرح زیر هستند:
- پروژههای صنعت نفت، گاز و پتروشیمی
- پروژههای نیروگاه حرارتی
- پروژههای نیروگاه برق-آبی
- پروژههای سدسازی
اولین مطلب را میخواهم با یکی از پیچیدهترین، مشکلترین و البته پیشروترین صنایع دنیا یعنی صنعت نفت و گاز آغاز کنم.… ادامه مطلب “آشنایی با مفاهیم کلی و ابتدایی پروژههای صنعت نفت و گاز”
تقریباً همه افرادی که در حوزه مدیریت پروژه و مخصوصاً در زمینه برنامهریزی و کنترل پروژه فعالیت میکنند، نام نادر خرمیراد را شنیدهاند. ایشان از قدیمیترین و پیشروترین نویسندگان کتاب و وبلاگ در زمینه مدیریت پروژه و برنامهریزی و کنترل پروژه هستند و حدود پنجاه کتاب در این حوزه و صدها پست وبلاگی بسیار آموزنده در این زمینه تا کنون منتشر کردهاند.… ادامه مطلب “دوره آموزشی آنلاین PMBOK و آمادگی آزمون PMP و CAPM توسط نادر خرمیراد”
در این واژهنامه سعی شده است، تقریباً تمامی عبارات و اصطلاحات موجود در فرآیندهای مدیریت ریسک پروژه بر اساس راهنمای PMBOK، به انگلیسی و فارسی ارائه شود. بدیهی است به دلیل ماهیت برخی از عبارات و کلمات، ممکن است ترجمههای مناسبی برای برخی از لغات موجود نباشد. (مانند واژه Workaround که ترجمه مناسبی در فارسی برای آن موجود نیست.)… ادامه مطلب “واژهنامه مدیریت ریسک پروژه”
یکی از فایلها و مدارکی که در پروژه به شدت بهش علاقهمندم، یک مدرک بسیار کاربردی و به درد بخور و مفید هست به نام ماتریس استراتژی برونسپاری پروژه.
برای این ماتریس اسمهای و فرمتهای مختلفی در پروژهها و شرکتهای مختلف وجود داره مثل:
استراتژی اجرا Execution Strategy
برنامه اجرا Execution Plan
استراتژی قراردادی Contract Strategy
استراتژی برونسپاریStrategy Outsourcing
ماتریس محدوده و مراحل پروژه Scope & Stage matrix
ماتریس استراتژی برونسپاری پروژه Strategy Matrix Outsourcing
ماتریس برونسپاری پروژه Strategy Matrix Outsourcing
حالا اون قدرها درگیر این اسامی نشین.… ادامه مطلب “استراتژی اجرای پروژه”
قبل از شروع و پیادهسازی هر حوزه از حوزههای دهگانه دانش مدیریت پروژه در یک پروژه یا یک سازمان، ما احتیاج به یک سری ورودیها و اطلاعات داریم. با داشتن این ورودیها و اطلاعات یا جستجو به منظور یافتن آنها، میتوان حوزه دانش مربوطه را با اثربخشی بهتری در پروژه اجرا نمود.
جهت پیادهسازی مدیریت ریسک در یک پروژه، راهنمای PMBOK موارد زیر را به عنوان حداقل ورودیهای مورد نیاز قبل آغاز برنامهریزی برای اجرای مدیریت ریسک در پروژه معرفی میکند.… ادامه مطلب “ورودیهای مورد نیاز جهت انجام فرایندهای مدیریت ریسک پروژه”
حتماً می دونید که شما برای تمدید مدارک PMI تون (مثل PMP,RMP,SP) باید PDU کسب کنید. به عنوان مثال برای تمدید اعتبار مدرک PMP باید طی سه سال، حداقل شصت PDU جمعآوری کنید. چند روز پیش دوستی به من پیغام داد که تنها دو ماه تا پایان دوره سه سالهش فرصت داره و تا به حال نتونسته PDU جمع کنه.… ادامه مطلب “روش ساده و رایگان کسب PDU برای تمدید مدارک PMI”
برای مهاجرت به خارج با تخصص مدیریت پروژه یا برنامهریزی و کنترل پروژه، چه کارهایی باید انجام دهید؟
تقریباً هر روز این سوال از من پرسیده میشه، از سوی افرادی که قصد مهاجرت به خارج از ایران رو دارن و میخوان بدونن برای مهاجرت از طریق تخصصهای شغلی مربوط به مدیریت پروژه یا برنامهریزی و کنترل پروژه چه کارهایی باید انجام بدن، چه چیزهایی رو باید یاد بگیرن، چه مدارک حرفهای رو باید اخذ کنن و امثالهم.… ادامه مطلب “برای مهاجرت به خارج با تخصص مدیریت پروژه یا برنامهریزی و کنترل پروژه، چه کارهایی باید انجام دهید؟”
علوم، دانش و فنون مدیریتی و از جمله مدیریت پروژه در هر کشوری متناسب با فرهنگ و روابط حاکم بر آن کشور، دستخوش تغییراتی میشود که بعضیها در اصطلاح به این تغییرات میگویند: “ساخت نسخه بومیسازی شده”.
در ایران هم بسیاری از موارد و فنون مدیریتی به نحوی بومیسازی و “ایرانیزه” میشوند و شاید هنگامی که این موارد بومیسازی را بررسی میکنیم، تفاوتهای بسیاری بین آن چیزی که در دنیا اتفاق میافتد و آن چیزی که در کشور ما اجرا میشود، بیابیم، منتها همیشه این بومیسازی و ایرانیزه کردن مسائل، یک اتفاق بد و نادرست نیست و اتفاقن از نظر علوم مدیریتی لازم است که شما دانشها و تکنیکها را متناسب با فرهنگ حاکم بر کشور خودتان بومیسازی و سفارشی سازی کنید.… ادامه مطلب “سبک مدیریت پروژه بازدید محور”