از زمانی که PMBOK در شرکتهای پروژهمحور ایرانی رایج شده و عده قابل توجهی از عزیزان شاغل در پروژهها در دورههای آشنایی با PMBOK شرکت کردند یا مدرک PMP گرفتن، یک زبان مشترک حداقلی بین اغلب پروژهایها ایجاد شده. حداقل الان کمتر میبینیم که وقتی کسی از واژه WBS استفاده میکنه، منظورش همزمان با مفهوم ساختار شکست کار، CBS و برنامه زمانبندی و PMS پروژه هم باشه.… ادامه مطلب “برداشتهای اشتباه از اصطلاحات PMBOK”
بیاید از همون اول با یک مثال فرضی شروع کنیم. فرض کنید شما در پروژهتون در حال استفاده از یک مدل مدیریت ریسک هستید. یک برنامه مدیریت ریسک نوشتید و با استفاده از تکنیکهای مختلف، ریسکها رو شناسایی کردید، همه رو تحلیل، ارزیابی و اولویتبندی کردید و تاپ ریسکها رو براساس ماتریس احتمال و اثرتون مشخص کردید.… ادامه مطلب “ریسکهای هیولایی پروژه”
در زمانهای نه چندان قدیم آفتابه و لگن جزو جدایی ناپذیری از جهیزیه نوعروسها بود. معمولن از این آفتابه و لگنها برای شست و شوی دستها قبل از غذا خوردن استفاده میشد. در آن زمان هر چه عروس آفتابه و لگن بیشتر و با کیفیتتری در جهاز خود داشت، عنوان میشد که جهاز بهتری دارد. در اوایل عروسی که به خانه زوج جوان مهمانی وارد میشد، اگر نوعروس آشپزی خوبی نداشت، مهمانها (به خصوص مهمانهای خانواده شوهر) به شوخی میگفتند که “آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی”.… ادامه مطلب “آفتابه و لگن در پروژه هفت دست، شام و ناهار هیچی!”
یک دستهبندی بسیار جالب در مورد انواع ریسک پروژه وجود دارد که در این پست قصد دارم مرورش کنیم. فرض کنید شما میخواهید برای گردش به یک جنگل بروید. در جنگل چه ریسکهایی شما را تهدید میکند؟ آیا احتمال و اثر این ریسکها با هم برابر است؟ اگر فرض کنیم تنها ریسک گاز گرفتن توسط حیوانات شما را تهدید میکند، آیا احتمال و اثر گاز گرفتن حیوانات مختلف با هم برابر است؟ میگویند که در جنگل چهار مدل ریسک گاز گرفتن حیوانات شما را تهدید میکند:
۱- ریسک گاز گرفتن توسط بچه گربه، Kitty Risk: احتمال ریسک پایین، اثر ریسک پایین
۲- ریسک گاز گرفتن توسط توله سگ، Puppy Risk: احتمال ریسک بالا، اثر ریسک پایین
۳- ریسک گاز گرفتن توسط تمساح، Alligator Risk : احتمال ریسک پایین، اثر ریسک بالا
۴- ریسک گاز گرفتن توسط ببر، Risk Tiger: احتمال ریسک بالا، اثر ریسک بالا
در ماتریس زیر میتوانید این چهار حالت ریسکهای گاز گرفته شدن در جنگل را مشاهده کنید:

همان طور که در شکل مشخص است، احتمال کمی وجود دارد که شما توسط یک بچه گربه گاز گرفته شوید.… ادامه مطلب “ریسکهای گاز گرفتن بچه گربه، توله سگ، تمساح و ببر در پروژه”
انتشار نسخه اول استاندارد مدیریت ریسک و نسخه سوم استاندارد کاربردی زمانبندی توسط PMI
نسخه اول استاندارد مدیریت ریسک در پورتفولیو، طرح و پروژه توسط موسسه PMI منتشر شد. با وجود اینکه این اولین نسخه این استاندارد است منتها به این معنی نیست که PMI تا قبل از این استانداردی در خصوص مدیریت ریسک منشتر نکرده است. این استاندارد در واقع یک بهروز رسانی از استاندارد مدیریت ریسک پروژه PMI است.… ادامه مطلب “انتشار نسخه اول استاندارد مدیریت ریسک و نسخه سوم استاندارد کاربردی زمانبندی توسط PMI”
پیشتر بارها نوشتهام که مدیریت بحران با مدیریت ریسک تفاوتهای زیادی دارد و مشکل اصلی کشور ما در مقابل بلایی طبیعی مانند سیل یا زلزله مدیریت بحران نیست، بلکه نداشتن درک درستی از مدیریت ریسک است و مدیریت بحران یک نوع برخورد منفعالانه (Re Active) با بلایای طبیعی است و برای برخورد پیشگیرانه (Pro Active) با چنین مصیبتهایی، راهی به جز مدیریت ریسک نداریم.… ادامه مطلب “استراتژیهای پاسخ به ریسک سیل”
در این واژهنامه سعی شده است، تقریباً تمامی عبارات و اصطلاحات موجود در فرآیندهای مدیریت ریسک پروژه بر اساس راهنمای PMBOK، به انگلیسی و فارسی ارائه شود. بدیهی است به دلیل ماهیت برخی از عبارات و کلمات، ممکن است ترجمههای مناسبی برای برخی از لغات موجود نباشد. (مانند واژه Workaround که ترجمه مناسبی در فارسی برای آن موجود نیست.)… ادامه مطلب “واژهنامه مدیریت ریسک پروژه”
قبل از شروع و پیادهسازی هر حوزه از حوزههای دهگانه دانش مدیریت پروژه در یک پروژه یا یک سازمان، ما احتیاج به یک سری ورودیها و اطلاعات داریم. با داشتن این ورودیها و اطلاعات یا جستجو به منظور یافتن آنها، میتوان حوزه دانش مربوطه را با اثربخشی بهتری در پروژه اجرا نمود.
جهت پیادهسازی مدیریت ریسک در یک پروژه، راهنمای PMBOK موارد زیر را به عنوان حداقل ورودیهای مورد نیاز قبل آغاز برنامهریزی برای اجرای مدیریت ریسک در پروژه معرفی میکند.… ادامه مطلب “ورودیهای مورد نیاز جهت انجام فرایندهای مدیریت ریسک پروژه”
در این مطلب سعی کردم یک خلاصه خیلی کلی از حوزه دانش مدیریت ریسک پروژه ارائه بدم. بنابراین اگر به مبحث مدیریت ریسک علاقه دارید اما حوصله یا وقت خواندن کتابهای سنگین مدیریت ریسک پروژه یا متن سخت راهنمای PMBOK را ندارید، مطلب زیر میتواند یک آشنایی کلی برای شما در زمینه مدیریت ریسک پروژه ایجاد کند.… ادامه مطلب “خلاصه همه آن چیز که باید در مورد مدیریت ریسک پروژه بدانید”
بیست سوالی که باید قبل از پیادهسازی مدیریت ریسک در پروژه پرسیده شود
… ادامه مطلب “بیست سوالی که باید قبل از پیادهسازی مدیریت ریسک در پروژه پرسیده شود”این سوالات قطعن همه سوالاتی نیست که بایستی قبل از پیادهسازی مدیریت ریسک در پروژه، پرسیده شود و سوالات دیگری نیز هستند که باید به جواب برسند. منتها دریافت پاسخ دقیق این سوالات، تأثیر بسیار مهم و عمیقی بر چگونگی پیادهسازی مدیریت ریسک در پروژه شما خواهد داشت. در کل به نظرم این روش بسیار خوبی است که قبل از شروع هر کاری(به خصوص کارهای مهم و پیچیده)، یک سری سوال مکتوب در مورد بدیهیات آن کار بنویسید و به دنبال پاسخ دقیق و درست برای آن سوالها باشید و بعد که این فرآیند را انجام دادید، وارد مرحله برنامهریزی برای انجام آن کار شوید.
سوالاتی از این دست زیاد پرسیده میشود:
– چرا در شرکت ما به واحد برنامهریزی و کنترل پروژه بهایی نمیدهند؟
– چرا برنامه زمانبندی و گزارشات ما خوانده نمیشود؟
– چرا برخی از مدیران پروژه و مدیران ارشد شرکتها و حتی سرپرستان کارگاهها و اعضای تیم پروژه به برنامه ریزی و کنترل پروژه اعتقادی ندارند؟
سوالاتی از این دست میتواند جوابهای مختلفی داشته باشد.… ادامه مطلب “برنامه ریزی و کنترل پروژه، لوکس، اضافه و بیفایده یا مفید، لازم و ضروری؟”
ابتدای بحث باید بگم که یک مسابقه فوتبال دقیقن یک پروژه هست و تمام مشخصات یک پروژه رو داره. اول اینکه محصول و نتیجه منحصر به فردی داره، در طول تاریخ شما نمیتونی دو تا مسابقه فوتبال رو پیدا کنی که شبیه هم بوده باشن. دوم اینکه زمان شروع و پایان داره و سوم اینکه وضوح تدریجی هم شاملش میشه، یعنی هرچی به دقیقه نود بازی نزدیکتر میشیم، نتیجه بازی واضحتر میشه.… ادامه مطلب “مدیریت پروژه در فوتبال”
کاهش ارزش ریال در برابر ارزهای جهانی همانند دلار و یورو چه تأثیری بر پروژههای ایران خواهد گذاشت؟ آیا بازار پروژههای ایران و بازار کار افراد شاغل در پروژهها از وضعیت بازار ارز تأثیر میپذیرد؟ در این نوشته سعی میکنم به پاسخ این سوالات بپردازم.
(قبلنوشت: نگارنده اقتصاددان نیست و اطلاع دقیقی از متغییرها و تحلیلهای علمی اقتصاد ندارد، فلذا در این نوشته تنها از دیدگاه مدیریت پروژه به بررسی تأثیر نرخ دلار و سقوط ریال بر پروژههای ایران میپردازم و خوشحال میشوم که اگر ایراد اقتصادی در این نوشته دیدید، تذکر دهید)
تأثیرات مثبت کاهش ارزش پول ملی بر پروژههای ایران:
۱- ایجاد بستر مناسبتر جهت رونق صادرات خدمات فنی و مهندسی:
شرکتهای بینالمللی پیمانکاری ایرانی را در نظر بگیرید که در کشورهای دیگر پروژه اجرا میکنند و در ازای صورت وضعیتهایشان، از کارفرماهای خارجی دلار و یورو میگیرند.… ادامه مطلب “بررسی تأثیر سقوط ارزش ریال در مقابل دلار بر وضعیت پروژههای ایران”
در مطلب قبلی با عنوان “ده نکته طلایی برای مدیران پروژهها“، ده مورد مهم برای مدیران پروژهها ذکر کردم. اما همه مدیران پروژهها به یک شکل عمل نمیکنند. به نظر من مدیران پروژه در ایران دو دسته هستند:
۱- مدیران پروژه سنتی
۲- مدیران پروژه مدرن
اصطلاح “مدیر پروژه سنتی” لزومن به معنی سالخورده و کهنسال بودن نیست.… ادامه مطلب “ویژگیهای یک مدیر پروژه سنتی”
نکاتی که در ادامه خدمتتون عرض میکنم لزومن بر اساس استانداردها و معیارهای مدون نیست (هر چند سعی شده چارچوبش از استانداردها پیروی کنه) ولی بیشتر بر اساس تجربیات شخصی خودم طی چند سال کار در پروژهها این نکتهها به ذهنم رسید:
۱- بهترین نیروهای انسانی رو در پروژه استخدام کنید
اینو گذاشتم نکته اول برای اینکه به نظرم رمز شکست یا پیروزی هر پروژهای، در نیروهای انسانی اون پروژه نهفته هست.… ادامه مطلب “ده نکته طلایی برای مدیران پروژهها”
در مطلب “هفت تغییر اساسی در ویرایش ششم PMBOK در مقایسه با نسخه پنجم” گفتم که یکی از تغییرات ایجاد شده در نسخه ششم راهنما، اضافه شدن یک استراتژی پاسخ به ریسک به استراتژیهای پاسخ به ریسک قبلی است. در ویرایش جدید استراتژی پاسخ به ریسک Escalate، هم به استراتژیهای پاسخ به تهدیدها و هم پاسخ به فرصتها اضافه شده است.… ادامه مطلب “استراتژی پاسخ به ریسک Escalate چیست؟”
در حال مطالعه نسخه جدید PMBOK یعنی ویرایش ششم بودم و تغییراتش را نسبت به نسخه قبلی مقایسه میکردم که دیدم بهتر است این تغییرات را اینجا یادداشت کنم تا هم ذهن خودم منظمتر شود و هم شما استفاده کنید. (توجه: تمامی مطالب زیر برداشتهای من از نسخه ششم است و شاید برداشت اشتباهی هم این بین باشد که ممنون خواهم شد اگر عنوان نمایید)
توجه: اگر احیاناً این مطلب در صفحه اول وب سایت، یا کانال تلگرام میخوانید، برای مشاهده کامل مطلب و تصاویر و عکسها باید به لینک اصلی مطلب مراجعه کنید.)… ادامه مطلب “هفت تغییر اساسی در ویرایش ششم PMBOK در مقایسه با نسخه پنجم”
دانلود یک نمونه فرمت مدیریت ریسک بر اساس راهنمای PMBOK
همان طور که میدونید بر اساس نسخه پنجم راهنمای PMBOK، فرآیندهای مدیریت ریسک شامل موارد زیر است:
۱- برنامهریزی مدیریت ریسک
۲- شناسایی ریسکها
۳- تحلیل کیفی ریسکها
۴- تحلیل کمی ریسکها
۵- برنامه پاسخ به ریسک
۶- کنترل ریسک
در این فرآیندها شما در هر محله خروجیهای خواهید داشت. فایل اکسل که در ادامه برای دانلود در اختیارتان گذاشته میشود، پکیج تقریبن کاملی از این خروجیهاست.… ادامه مطلب “دانلود یک نمونه فرمت مدیریت ریسک بر اساس راهنمای PMBOK”
در ادامه پست قبلی “مدیریت بحران یا مدیریت ریسک؟” که به تفاوت این دو موضوع در زمان برخورد با حوادث طبیعی همانند زلزله اخیر کرمانشاه پرداختم، یکی از دوستان پرسید: “حال که ممکن است نهادهای تصمیمگیر و مجری در این خصوص و در مورد مدیریت ریسک در زلزله اقدامات پیشگیرانه و برنامهریزی پاسخ به ریسک مناسبی نداشته باشند، آیا تکلیفی بر دوش ما نیست و نباید کار خاصی انجام بدهیم؟ آیا ما هم باید همانند برخی از مسئولین بعد از وقوع هر زلزله همه چیز را فراموش کنیم و به زندگی عادی خود بپردازیم و منتظر بمانیم که در آینده چه پیش میآید و همه چیز را به قضا و قدر الهی بسپاریم؟
… ادامه مطلب “مدیریت ریسک در برخورد با ریسک زلزله – برای مردم عادی”در جواب ایشان گفتم: خیر، به هیچ عنوان، نادیده گرفتن ریسک یا پذیرش غیرفعال ریسکها، ریسک را از بین نمیبرد و دردی از ما دوا نخواهد کرد.
زلزله اخیر منطقه کرمانشاه و اتفاقات و خسارات جانی و مالی پیش آمده و نحوه مدیریت کمکها و امدادها پس از وقوع زلزله باز هم سبب شد که صدای همه در بیاید که در “مدیریت بحران” ضعف داریم. در تمام رسانهها، سایتها و شبکههای اجتماعی در مورد ضعف مدیریت بحران در کشور صحبت میکنند.
اما اگر از دیدگاه مدیریت پروژه بخواهیم به این موضوع نگاه کنیم، مدیریت بحران معضل اصلی نیست.… ادامه مطلب “مدیریت بحران یا مدیریت ریسک؟ مسأله این است.”