از زمانی که PMBOK در شرکتهای پروژهمحور ایرانی رایج شده و عده قابل توجهی از عزیزان شاغل در پروژهها در دورههای آشنایی با PMBOK شرکت کردند یا مدرک PMP گرفتن، یک زبان مشترک حداقلی بین اغلب پروژهایها ایجاد شده. حداقل الان کمتر میبینیم که وقتی کسی از واژه WBS استفاده میکنه، منظورش همزمان با مفهوم ساختار شکست کار، CBS و برنامه زمانبندی و PMS پروژه هم باشه.… ادامه مطلب “برداشتهای اشتباه از اصطلاحات PMBOK”
در این مطلب سعی کردم در ذیل تیترهای زیر به بررسی کاربرد PMBOK در پروژههای ایران بپردازم.(مدت زمان مطالعه: ۷ دقیقه)
- تفاوت سیستمهای مدیریتی با موارد فنی و مهندسی
- ساختار دولتی اقتصاد، پروژهها و شرکتهای پروژه محور ایرانی
- ضعف در آموزش و مشاوره مدیریت پروژه
- خطر تبدیل شدن PMBOK به ISO
- ضعف بخشهایی از PMBOK
- استحکام زنجیر به اندازه استحکام ضعیفترین حلقه آن است.
در زمانهای نه چندان قدیم آفتابه و لگن جزو جدایی ناپذیری از جهیزیه نوعروسها بود. معمولن از این آفتابه و لگنها برای شست و شوی دستها قبل از غذا خوردن استفاده میشد. در آن زمان هر چه عروس آفتابه و لگن بیشتر و با کیفیتتری در جهاز خود داشت، عنوان میشد که جهاز بهتری دارد. در اوایل عروسی که به خانه زوج جوان مهمانی وارد میشد، اگر نوعروس آشپزی خوبی نداشت، مهمانها (به خصوص مهمانهای خانواده شوهر) به شوخی میگفتند که “آفتابه لگن هفت دست، شام و ناهار هیچی”.… ادامه مطلب “آفتابه و لگن در پروژه هفت دست، شام و ناهار هیچی!”
اخیراً شبکه HBO سریالی به نام چرنوبیل منتشر کرده که در دنیا بازخورد بسیار خوبی پیدا کرده است. این مینی سریال به فاجعه اتمی انفجار نیروگاه هستهای چرنوبیل در شوروی سابق میپردازد. من نکاتی مرتبط با مدیریت پروژه از این سریال یادداشت کردهام که در ادامه میتوانید مطالعه نمایید:
نادیده گرفتن مشکلات و ریسکهای پروژه، باعث حل آنها نمیشود
در قسمت آخر این سریال و در سکانس دادگاهی که به منظور محاکمه مقصران فاجعه برگزار شده، “لگاسف” دانشمندی که نقش پر رنگی در مدیریت اثرات پس از فاجعه داشته، جملهای بسیار کلیدی بیان میکند.… ادامه مطلب “درسهای سریال چرنوبیل برای مدیریت پروژه”
قصد دارم در سلسله مطالبی، یک سری توضیحات کلی در مورد پروژههای صنایع مختلف جهت آشنایی با برخی از اصطلاحات کلی و متداول این صنایع بنویسم. هم از جهت اینکه برای خودم یک مرور کلی باشد و هم جهت استفاده مخاطبین محترم سایت.
پروژههای صنعتهای گوناگون که در ادامه راجع به آنها خواهم نوشت به شرح زیر هستند:
- پروژههای صنعت نفت، گاز و پتروشیمی
- پروژههای نیروگاه حرارتی
- پروژههای نیروگاه برق-آبی
- پروژههای سدسازی
اولین مطلب را میخواهم با یکی از پیچیدهترین، مشکلترین و البته پیشروترین صنایع دنیا یعنی صنعت نفت و گاز آغاز کنم.… ادامه مطلب “آشنایی با مفاهیم کلی و ابتدایی پروژههای صنعت نفت و گاز”
تقریباً همه افرادی که در حوزه مدیریت پروژه و مخصوصاً در زمینه برنامهریزی و کنترل پروژه فعالیت میکنند، نام نادر خرمیراد را شنیدهاند. ایشان از قدیمیترین و پیشروترین نویسندگان کتاب و وبلاگ در زمینه مدیریت پروژه و برنامهریزی و کنترل پروژه هستند و حدود پنجاه کتاب در این حوزه و صدها پست وبلاگی بسیار آموزنده در این زمینه تا کنون منتشر کردهاند.… ادامه مطلب “دوره آموزشی آنلاین PMBOK و آمادگی آزمون PMP و CAPM توسط نادر خرمیراد”
یکی از فایلها و مدارکی که در پروژه به شدت بهش علاقهمندم، یک مدرک بسیار کاربردی و به درد بخور و مفید هست به نام ماتریس استراتژی برونسپاری پروژه.
برای این ماتریس اسمهای و فرمتهای مختلفی در پروژهها و شرکتهای مختلف وجود داره مثل:
استراتژی اجرا Execution Strategy
برنامه اجرا Execution Plan
استراتژی قراردادی Contract Strategy
استراتژی برونسپاریStrategy Outsourcing
ماتریس محدوده و مراحل پروژه Scope & Stage matrix
ماتریس استراتژی برونسپاری پروژه Strategy Matrix Outsourcing
ماتریس برونسپاری پروژه Strategy Matrix Outsourcing
حالا اون قدرها درگیر این اسامی نشین.… ادامه مطلب “استراتژی اجرای پروژه”
حتماً می دونید که شما برای تمدید مدارک PMI تون (مثل PMP,RMP,SP) باید PDU کسب کنید. به عنوان مثال برای تمدید اعتبار مدرک PMP باید طی سه سال، حداقل شصت PDU جمعآوری کنید. چند روز پیش دوستی به من پیغام داد که تنها دو ماه تا پایان دوره سه سالهش فرصت داره و تا به حال نتونسته PDU جمع کنه.… ادامه مطلب “روش ساده و رایگان کسب PDU برای تمدید مدارک PMI”
برای مهاجرت به خارج با تخصص مدیریت پروژه یا برنامهریزی و کنترل پروژه، چه کارهایی باید انجام دهید؟
تقریباً هر روز این سوال از من پرسیده میشه، از سوی افرادی که قصد مهاجرت به خارج از ایران رو دارن و میخوان بدونن برای مهاجرت از طریق تخصصهای شغلی مربوط به مدیریت پروژه یا برنامهریزی و کنترل پروژه چه کارهایی باید انجام بدن، چه چیزهایی رو باید یاد بگیرن، چه مدارک حرفهای رو باید اخذ کنن و امثالهم.… ادامه مطلب “برای مهاجرت به خارج با تخصص مدیریت پروژه یا برنامهریزی و کنترل پروژه، چه کارهایی باید انجام دهید؟”
علوم، دانش و فنون مدیریتی و از جمله مدیریت پروژه در هر کشوری متناسب با فرهنگ و روابط حاکم بر آن کشور، دستخوش تغییراتی میشود که بعضیها در اصطلاح به این تغییرات میگویند: “ساخت نسخه بومیسازی شده”.
در ایران هم بسیاری از موارد و فنون مدیریتی به نحوی بومیسازی و “ایرانیزه” میشوند و شاید هنگامی که این موارد بومیسازی را بررسی میکنیم، تفاوتهای بسیاری بین آن چیزی که در دنیا اتفاق میافتد و آن چیزی که در کشور ما اجرا میشود، بیابیم، منتها همیشه این بومیسازی و ایرانیزه کردن مسائل، یک اتفاق بد و نادرست نیست و اتفاقن از نظر علوم مدیریتی لازم است که شما دانشها و تکنیکها را متناسب با فرهنگ حاکم بر کشور خودتان بومیسازی و سفارشی سازی کنید.… ادامه مطلب “سبک مدیریت پروژه بازدید محور”
شرکتهای ساختمانی چینی با استفاده از تکنولوژی آمادهسازی و ساخت متریال پیش ساخته در محل کارخانه و نصب سریع در محل اجرای پروژه، برجها و آسمانخراشهای بلندی را تنها طی سه هفته به اتمام میرسانند. ویدئوی زیر را ببینید: (اگر ویدئو را در پایین نمیبینید، اینجا کلیک کنید)
در منحنیهای زمان و هزینه پروژه، نقطهای وجود دارد که زمان پروژه در حداقلترین حالت ممکن و بهینهترین شرایط آن است و افزایش سرعت پروژه و عبور از آن نقطه ممکن است سبب ایجاد هزینههای بیشتر شود.… ادامه مطلب “استفاده از تکنولوژیهای جدید، جهت کاهش زمان اجرای پروژهها”
تا کنون دلایل زیادی برای تمام نشدن پروژهها یا اتمام پروژهها با تأخیر شنیدهاید. دلایلی مثل مشکلات تأمین مالی پروژه، بروز مشکل نقدینگی در پروژه، مشکل طراحی و تأخیر در فاز تولید مدارک مهندسی، مشکلات تأمین و تدارکات و تأخیر در خریدهای پروژه، طراحی اولیه ناقص و یا جانمایی اشتباه پروژه، مطالعلات فاز صفر ناقص و یا اشتباه و صدها دلیل دیگر که باعث میشود پروژهها با تأخیر به اتمام برسند یا در برخی موارد هرگز تمام نشوند!… ادامه مطلب “وقتی تیم پروژه، دوست ندارند پروژه به موقع تمام شود”
موسسه مدیریت پروژه آمریکا(PMI) نسخه ۲۰۱۸ استاندارد مدیریت پروژه سازمانی یا همون Standard for Organizational Project Management رو منتشر کرده. اگر جزو اعضاء فعال PMI باشید، میتونید این استاندارد رو به رایگان از سایت PMI دانلود کنید.
اما اصلن OPM چیه؟
… ادامه مطلب “انتشار نسخه جدید استاندارد مدیریت پروژه سازمانی توسط PMI”PMI این استاندارد رو این جوری تعریف کرده:
استاندارد مدیریت پروژه سازمانی (OPM) چارچوبیه برای تطبیق پروژهها، طرحها و پورتفولیوها با استراتژی و اهداف سازمانی و سفارشی سازی یا تطبیق این شیوهها با وضعیت یا ساختار سازمانها.
ابتدای بحث باید بگم که یک مسابقه فوتبال دقیقن یک پروژه هست و تمام مشخصات یک پروژه رو داره. اول اینکه محصول و نتیجه منحصر به فردی داره، در طول تاریخ شما نمیتونی دو تا مسابقه فوتبال رو پیدا کنی که شبیه هم بوده باشن. دوم اینکه زمان شروع و پایان داره و سوم اینکه وضوح تدریجی هم شاملش میشه، یعنی هرچی به دقیقه نود بازی نزدیکتر میشیم، نتیجه بازی واضحتر میشه.… ادامه مطلب “مدیریت پروژه در فوتبال”
چه بر سر پروژههایی میآید که از مدیریت ذینفعان مخالف غافل میشوند؟
مطابق تعریف راهنمای PMBOK ذینفعان هر پروژه از نظر سطح مشارکت در پروژه به پنج دسته زیر تقسیم میشوند:
۱- ذینفعان نا آگاه (یا بیخبر) از پروژه (Unaware)
۲- ذینفعان مخالف پروژه (Resistant)
۳- ذینفعان خنثی (Neutral)
۴- ذینفعان پشتیبان پروژه (Supportive)
۵- ذینفعان راهبر پروژه (Leading)
راهنمای PMBOK توصیه میکند که از طریق ابزارها، تکنیکها و روشهایی، هر کدام از این ذینفعان را به آن سطح مشارکتی که مد نظر خودمان و مطلوب پروژه هست برسانیم.… ادامه مطلب “چه بر سر پروژههایی میآید که از مدیریت ذینفعان مخالف غافل میشوند؟”
مثال معروفی است در بین اهالی پروژههای ایران که به قدری از منابع و افراد مختلف این مثال را شنیدهام که منبع اصلی آن برایم مشخص نیست. بیایید در ابتدای بحث این مثال را بررسی کنیم:
میگویند در منطقهای دو پیمانکار حضور داشتند. یک پیمانکار ایرانی و یک پیمانکار ایتالیایی. هر دو با هم و در همسایگی هم کار پروژههای خود را شروع کردند، پیمانکار ایرانی مطابق روال همه پیمانکاران ایرانی، با ماشینآلات، بیل مکانیکی، گریدر، لودر و کمپرسی مشغول به خاکبرداری شد اما پیمانکار ایتالیایی که پروژهشان در همسایگی کارگاه پیمانکار ایرانی بود، هر روز به کانکسهایشان میرفتند و تا پایان روز در کانکسها میماندند و هیچ کار اجرایی در محل پروژه انجام نمیدادند.… ادامه مطلب “آیا پروژهها در ایران زود آغاز میشوند؟”
در مطلب قبلی با عنوان “ده نکته طلایی برای مدیران پروژهها“، ده مورد مهم برای مدیران پروژهها ذکر کردم. اما همه مدیران پروژهها به یک شکل عمل نمیکنند. به نظر من مدیران پروژه در ایران دو دسته هستند:
۱- مدیران پروژه سنتی
۲- مدیران پروژه مدرن
اصطلاح “مدیر پروژه سنتی” لزومن به معنی سالخورده و کهنسال بودن نیست.… ادامه مطلب “ویژگیهای یک مدیر پروژه سنتی”
نکاتی که در ادامه خدمتتون عرض میکنم لزومن بر اساس استانداردها و معیارهای مدون نیست (هر چند سعی شده چارچوبش از استانداردها پیروی کنه) ولی بیشتر بر اساس تجربیات شخصی خودم طی چند سال کار در پروژهها این نکتهها به ذهنم رسید:
۱- بهترین نیروهای انسانی رو در پروژه استخدام کنید
اینو گذاشتم نکته اول برای اینکه به نظرم رمز شکست یا پیروزی هر پروژهای، در نیروهای انسانی اون پروژه نهفته هست.… ادامه مطلب “ده نکته طلایی برای مدیران پروژهها”
در حال مطالعه نسخه جدید PMBOK یعنی ویرایش ششم بودم و تغییراتش را نسبت به نسخه قبلی مقایسه میکردم که دیدم بهتر است این تغییرات را اینجا یادداشت کنم تا هم ذهن خودم منظمتر شود و هم شما استفاده کنید. (توجه: تمامی مطالب زیر برداشتهای من از نسخه ششم است و شاید برداشت اشتباهی هم این بین باشد که ممنون خواهم شد اگر عنوان نمایید)
توجه: اگر احیاناً این مطلب در صفحه اول وب سایت، یا کانال تلگرام میخوانید، برای مشاهده کامل مطلب و تصاویر و عکسها باید به لینک اصلی مطلب مراجعه کنید.)… ادامه مطلب “هفت تغییر اساسی در ویرایش ششم PMBOK در مقایسه با نسخه پنجم”
در برخی از پروژهها هنگامی که به مدیر پروژه میگویند که شاخصهای مالی پروژه شما مانند شاخص CPI جالب نیست و هزینههای پروژههایتان بالاست و در حد درآمدهای پروژه نیست و پروژه شما در حال ضرر دادن است و باید به فکر کاهش و مدیریت هزینهها باشید، به سبک خاصی از مدیریت پروژه روی میآورند که به این سبک در اصطلاح میگویند: “سبک مدیریت قند و چایی در پروژه”
… ادامه مطلب “مدیریت قند و چایی در پروژهها”اما سبک مدیریت قند و چایی چگونه است؟ مدیر پروژه به محض اینکه میفهمد اوضاع هزینهای پروژهاش جالب نیست، تصمیم به کنترل و کاهش هزینهها میگیرد و در اولین اقدام دستور میدهد اقلامی مانند قند و چایی از میز پرسنل پروژه حذف شود!
تا به حال در کنفرانسها و همایشهای مربوط به فیلد کاری خود شرکت کردهاید؟ مثلن در همایشهای مربوط به مدیریت پروژه؟ اگر تا کنون در چنین محافلی حضور نداشتهاید، برایتان خلاصهای از اتفاقاتی که معمولن در این همایشها میافتد را مینویسم:
معمولن این همایشها و کنفرانسها با سخنرانی چند مقام مسئول مرتبط یا غیر مرتبط آغاز میشود.… ادامه مطلب “معضلی به نام کنفرانسها و همایشهای مدیریت پروژه”
به این آمار و ارقام دقت کنید که از زبان مسئولین و نمایندگان مجلس در چند روز اخیر بیان شده است:
… ادامه مطلب “پروژههای نیمه تمام و آیا ایران در حال فقیرتر شدن است؟”“در حال حاضر شش هزار پروژه ملی و بیش از ۶۰ هزار پروژه استانی در کشور وجود دارد که برای اتمام این پروژه ها به بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه احتیاج است!
بودجه عمرانی کل کشور در سال ۱۳۹۶ حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان بوده است که از این مقدار تا اینجای سال ۹۶، حدود چهار درصد از بودجه عمرانی محقق شده است.
آیا پروژههای سازمانتان، شما را به یاد داستان “پنج مرد نابینا و یک فیل” نمیاندازد؟
داستان “پنج مرد نابینا و یک فیل” را شنیدهاید؟ این داستان که اصالت هندی دارد و مولانا نیز در مثنویاش به زیبایی آن را سروده، به شرح زیر است:
… ادامه مطلب “آیا پروژههای سازمانتان، شما را به یاد داستان “پنج مرد نابینا و یک فیل” نمیاندازد؟”“این قصه در مورد شش مرد دانا است که آنها را نزد یک فیل میبرند و از آنها میخواهند که فیل را توصیف کنند، اولین مرد کور بدن فیل را لمس کرد و گفت: من میدانم فیل چه شکلی است او مثل دیوار است.